Neem eens een momentje om voor jezelf na te gaan of jij het gevoel hebt dat het leven een harde leerschool is waarin het vaak voelt alsof je tegen de wereld op moet boksen of dat je het idee hebt dat het leven met je mee stroomt en jij de vruchten kan plukken uit de plekken waar de stroom je langs voert?
Heb jij wind mee of wind tegen?
Tot welke van de twee behoor jij? Of zit je er ergens tussenin? En als je kijkt naar jouw omgeving, wat zie je dan voornamelijk om je heen? Hoe ervaar jij de mensen in je omgeving? Privé of binnen de organisatie waarin je werkt?
Wind tegen of leunen tegen de wind
Een groot gedeelte van mensen ervaren het leven als hard werken. Een continue wedstrijd waarin je ergens achteraan of bij de middenmoot ligt en hard je best moet doen om bij te kunnen blijven. Je wilt van alles en bent ook wel van mening over talenten te beschikken, maar het wordt onvoldoende gezien en er wordt onvoldoende gebruik van gemaakt. Jij moet zo hard je best doen om of op dezelfde plek te kunnen blijven of om stapje voor stapje een stukje vooruit te komen. Je moet jezelf bewijzen en steeds “on top of your game” blijven. Op elk moment kan er immers een nieuwe tegenslag ergens vandaan komen, waar jij je tegen moet wapenen.
Een ander deel is van mening dat ze het best redelijk voor elkaar hebben. Het is niet allemaal rozengeur en maneschijn, maar je hoort dankbaar te zijn voor wat je hebt en door altijd meer, anders of beter te willen ben je dus niet dankbaar. “Wie het kleine niet eert, is het grote niet … “. Deze groep mensen denkt van zichzelf best positief te zijn, ze zien immers duidelijk dat ze het beter hebben dan vele anderen en nemen dit niet zomaar voor lief.
Het principe van “Houden wat je hebt”
het menselijk brein is zo ingesteld dat mensen over het algemeen banger zijn om te verliezen wat ze hebben, dan dat ze last ervaren van het missen van de positieve winst die ze zouden kunnen behalen. Je weet immers altijd wat je hebt en niet wat je zult krijgen…
De meerderheid
Samen opgeteld betreft deze groep mensen meer dan 50% van de mensheid! Meer dan helft dus die ofwel knoerthard aan het roeien zijn tegen de stroom in of het idee heeft genoegen te moeten nemen met.
Deze manieren van denken zijn eigenlijk samen te vatten binnen the Fixed Mindset en de Growth Mindset. Misschien heb je daar wel eens van gehoord.
In het heel kort komt het er op neer dat je het gevoel hebt zelf controle uit te kunnen oefenen op de koers van je leven, je talenten, kwaliteiten en mogelijkheden zijn allemaal ontwikkelbaar. (Wind mee, met de stroom mee) Of dat je denkt dat veel van te voren al vaststaat en je het daar simpelweg mee te doen hebt (Wind tegen, tegen de stroom in).
Het mooie, maar ook funeste aan deze twee stijlen is, is dat je eigenlijk steeds de bevestiging krijgt van de stijl waar je je in bevindt.
Dus; als jij een Fixed Mindset hebt en het leven voelt als tegen de stroom inroeien of je hebt te accepteren wat er is, dan is de kans klein dat je ooit ineens zomaar de overstapt maakt naar een groei Mindset. Je krijgt immers steeds vanuit jezelf en je omgeving de bevestiging dat het toch echt is, zoals het is en dat draag jij ook weer over op de mensen om jou heen. Je voedt je kinderen op die manier op en zij zullen hun kinderen weer op die manier opvoeden. En ook zij zullen de wereld weer door die bril bekijken en zich daar steeds in bevestigd voelen. Overtuigingen die zich eenmaal vastgezet hebben in je systeem, zijn niet gemakkelijk te doorbreken.
Daarentegen als jij je in een omgeving bevindt waarin je groei Mindset gevoed wordt, dan zal je steeds de bevestiging krijgen dat je inderdaad zelf in staat bent positiviteit en verbetering te kunnen creëren. Jij bent in staat bij te sturen en wordt uiteindelijk sterker van de tegenslagen die je onvermijdelijk ook tegen zult komen. Je weet immers dat na regen zonneschijn komt en dat de wind vanzelf weer zal draaien als jij je de mogelijkheden blijft richten. Het denken in mogelijkheden trek je aan in je omgeving en draag je daarmee ook weer over.
‘Zijn de Fixed Mindsets hierdoor dan eigenlijk bezig met het overnemen van de wereld?’
Dat zou je kunnen denken. Zij zijn immers in de meerderheid en spreiden het voort. Maar nee, zo werkt het nu ook weer niet direct. Ieder mens maakt in zijn leven namelijk wel een aantal keer een kleinere of een grote mentale aardbeving mee, een gebeurtenis die de hele boel op stelten zet. Een scheiding, het verlies van je baan of overlijden van een dierbare. Een Burn of Bore Out, depressie of lichamelijke fikse tegenslag. De zo gehete ‘Lifequakes’. Heftig om door te maken, maar voor veel mensen hét begin van verandering. Heel de situatie waar we ons nu in bevinden valt te typeren als een wereldwijde Lifequake.
Het voordeel van Lifequakes
Vaak juist zijn het die momenten die aanvoelen als ‘Rock Bottom’, die kunnen zorgen voor een shift in je denken en overtuigingen. Het is ofwel de grootste bevestiging die je ooit hebt gehad en je overtuigingen worden nog hardnekkiger. Of je besluit dat dit écht niet is wat je wilt en je kiest ervoor je los te maken uit je overtuigingen en gaat zelf het initiatief nemen tot verandering. Je zoekt hulp, omdat het zo echt niet meer gaat of je gaat aan de slag om zelf stapje voor stapje jezelf te veranderen. Met als uiteindelijk gevolg een shift naar een groei Mindset.
Neuroplasticiteit
Gelukkig hoeft een overstap naar een groei Mindset niet altijd vooraf gegaan te worden door een heel heftige gebeurtenis. Onze hersenen zijn er zeker toe in staat. Zelfs op je 90ste zijn jouw hersenen nog in staat nieuwe automatismen en overtuigingen eigen te maken, als je maar bereid bent erop te blijven oefenen. Dan gaan je hersenen die nieuwe manieren vanzelf voor waarheid aannemen. Waar eerder een diep ingereden snelweg (met verhoogd risico op aquaplanning) lag van oude overtuigingen en automatismen, kan een nieuwe snelweg aangelegd worden en hoe vaker je die route neemt, hoe minder snel je geneigd gaat zijn de oude afslag te nemen. In het begin voelt dat vaak nog onwennig en ongemakkelijk, want tja, we weten wat we hebben en nog niet wat er uiteindelijk van zal komen…
Het bewust opzoeken van vernieuwing, het oprekken en ter discussie stellen van je overtuigingen, het buiten je comfortzone treden, zijn bij uitstek dé activiteiten die de neuronen in onze hersenen laten knetteren en nieuwe verbindingen aanmaken.
Zwart / wit
Nu is het bijna nooit geheel zwart / wit. De meeste mensen zijn gelukkig niet 100% Fixed in hun Mindset en alleen de echt verlichten onder ons, zal het misschien lukken om altijd in groeistaat te zijn. Veelal heb je bepaalde gebieden waarin je wat meer in de Fixed modus zit of waarin je in groeistand staat.
Je bewust worden van je eigen staat hierin en wat wellicht jouw meer Fixed overtuigingen zijn, stelt je in staat om te bekijken waar jij voor jezelf meer richting groei zou willen bewegen.
Dit geldt uiteindelijk ook voor het team waarin je werkt of de organisatie waarbinnen jij leiding geeft. Ook hier zullen bepaalde gebieden meer of minder Fixed zijn, die gezamenlijk een cultuur bepalen die vervolgens weer overgedragen wordt op nieuwe medewerkers.
“Thermometen”
Wenselijk voor jezelf en je omgeving is om regelmatig eens de thermometer erin te steken. Bekijk jezelf en je systeem eens van een afstandje.
· Hoe staat de wind?
· Waar ben je tegenop aan het boksen?
· Of laat je je door de stroom meevoeren in een richting die je misschien niet zo bevalt.
· Zie je de mogelijkheden of laat je je vooral leiden voor beperkingen?
· Zit je in de slachtofferrol of voel je je eigen ruimte?
· Waar is de groeistand te verbeteren en te vinden?
· En het belangrijkste, hoe sta jij daar zelf in?
Want wachten tot de omgeving veranderd, om er zelf iets mee te kunnen valt duidelijk onder de Fixed Mindset.
Uiteindelijk heb je alleen direct grip en controle over wat jij er zelf in doet en waar jij je energie wel en niet in steekt of kiest op te focussen. Wie weet wat er vervolgens met jou mee gaat bewegen als jij de groeistand bewust over gaat dragen op je omgeving…
Een aantal jaar terug heb ik een training gevolgd waarin ik kennismaakte met de ‘Cirkel van 8’
Een geheugensteuntje die mij nog steeds op momenten kan helpen als ik voel dat ik vast kom te zitten.
Laten we met zijn allen de Growth Mindset verder en verder verspreiden en de meerderheidspositie overnemen 😊 Juist nu!
𝐬𝐭𝐚*𝐅𝐈𝐄𝐑* en ontwikkel je Mindset!
En dan kan ik het natuurlijk niet laten om je nog wel mee te geven, dat een coach, trainer of organisatieadviseur natuurlijk altijd bereid is om met je mee te kijken waar de meer Fixed overtuigingen wellicht zitten, mogelijkheden beter benut kunnen worden en de vinger misschien net even iets beter op de zere plek weet te leggen 😉